Protokół z VIII Ogólnopolskiego Przeglądu Zespołów i Grup Kolędniczych

Jury w składzie:
Prof. dr. hab. Jan Adamowski
dr Mariola Tymochowicz
mgr Andrzej Sar
po obejrzeniu i wysłuchaniu w dniach 13-14 stycznia 2018 roku 30 prezentacji postanowiło
przyznać następujące nagrody i wyróżnienia:

Ex aequo I miejsce w wysokości 750 zł każda otrzymują:
– Zespół Folklorystyczny „Folusz” z Giedlarowej
– Grupa Kolędnicza z Łazor

Ex aequo II miejsce w wyskości 500 zł każda otrzymują:

– Zespół Jarzębina z Kocudzy

– Zespół Herody z Budek
– Zespół Czerniczanki z Czernica

Ex aequo III miejsce w wysokości po 300 zł każda otrzymują:
– Amatorski Zespół Teatralny „Turobiniacy”z Turobina
– Męski Zespół Śpiewaczy z Bukowej
– Zespół Śpiewaczy z Kawęczyna
– Zespół „Moszczanianki” z Moszczanki

Wyróżnienia po 200 zł otrzymują:
– Zespół Teatralny „Bajdusie” ze Stawu
– Grupa Kolędnicza „Szopka z kukiełkami” z Dobczyc
– Męska Gupa Śpiewacza „Ryki” z Ryk
– Ludowy Zespół Śpiewaczy „Aleksandrowiacy” z Aleksandrowa
– Zespół Śpiewaczo-Obrzędowy „Karczmiska” z Leopoldowa

Wyróżnienie w postaci nagrody rzeczowej otrzymuje:
– Zespół Pieśni i Tańca „Jawor” z Uniwersytetu Przyrodniczego w Lublinie

Pozostałe zespoły otrzymuj ą po 100 zł nagrody za udział.

Jury pragnie podkreślić dość wyrównany poziom tegorocznego przeglądu. Zespoły śpiewacze prezentowały różne gatunki kolęd – od życzących po apokryficzne, pastorałki. W wielu prezentacjach odwoływano się do autentycznej gwary swojego regionu. W prezentacjach widowisk kolędniczych (jeżeli mają nawiązywać do autentycznych tradycji) zauważamy zbyt mechaniczne przenikanie treści, zachowań i oprawy muzycznej zaczerpniętej z innych regionów oraz wielu form kolędowania. Dziękujemy za przygotowanie programów i zachęcamy do kultywowania tradycji kolędowych związanych z Bożym Narodzeniem i Nowym Rokiem. Słowa podziękowania kierujemy także do organizatorów i fundatorów nagród, bowiem bez ich zaangażowania i udziału organizowanie takiego wydarzenia i docenianie wykonawców nie byłoby możliwe.

ZAPOWIEDŹ VIII PRZEGLĄDU

Szanowni Państwo

Uprzejmie informujemy, że wychodząc naprzeciw zapotrzebowaniu licznych zespołów i osób postanowiliśmy zorganizować VIII Ogólnopolski Przegląd Zespołów i Grup Kolędniczych w Domu Kultury LSM w Lublinie w dniach 13-14 stycznia 2018 roku.
Początek w sobotę 13 stycznia o godzinie 10:00.
Przegląd będzie zorganizowany na podobnych zasadach jak w latach poprzednich.

W załączeniu „Regulamin”.

Zespoły i Grupy Kolędnicze wyrażające chęć uczestnictwa prosimy o wypełnienie KARTY ZGŁOSZENIOWEJ (w załączeniu) i przesłanie w terminie do dnia 10 stycznia 2018 r. na adres:

Dom Kultury LSM
ul. K. Wallenroda 4a
20-607 Lublin.

dom.kultury@spoldzielnialsm.pl

Dodatkowe informacje można uzyskać u kierownika sekretariatu
Małgorzaty Iwanickiej
tel. 81 7434829
kom. 605518991

oraz w poniedziałki w siedzibie Stowarzyszenia „Nasz Piast” w Lublinie, ul. l-go Maja 25.

Z wyrazami Szacunku Przewodniczący Komitetu Organizacyjnego
Zdzisław Podkański

Regulamin.pdf

KARTA ZGŁOSZENIOWEA.pdf

ulotka.pdf

Mecenat nad kulturą

Kultura jest źródłem życia narodu, jego trwania i rozwoju. To dzięki kulturze, jej wartościom materialnym i niematerialnym narody zachowują swoją tożsamość. Każdy naród ma własną kulturę, która została wytworzona przez kolejne pokolenia i jest wzbogacana przez współczesne treści.Głównym wyznacznikiem trwania narodu i jego kultury jest język. Z prognoz wynika, że w najbliższej przyszłości blisko połowa języków przestanie istnieć. Podstawą kultury narodowej jest także, a może przede wszystkim, kultura tradycyjna, zwana często ludową, która poprzez bezpośrednie więzy ze środowiskiem i pracą mocno integruje społeczeństwo.Przytoczone fakty wyraźnie tłumaczą  postawy i zaangażowanie najwyższych władz państwowych w ochronę i promocję swojego języka w kraju i za granicą. Dowodzi tego m.in. blokowanie języka polskiego jako urzędowego w Unii Europejskiej obok angielskiego, hiszpańskiego, francuskiego, włoskiego, niemieckiego. Przyznanie językowi polskiemu statusu  języka urzędowego uzasadnia dodatkowo fakt, że wśród języków uprzywilejowanych nie ma żadnego z języków słowiańskich.Kultura potrzebuje nieustannego wsparcia, zwłaszcza  w obszarze prawnym i ekonomicznym. Kultura potrzebuje mecenatu. Zaniedbania w okresie przemian kosztowały zbyt wiele, by nie wyciągnąć właściwych wniosków. Liberalizacja, globalizacja, wolny rynek przyniosły  krajom wstępującym do Unii Europejskiej duże straty, zwłaszcza w kulturze. W pierwszych latach po 1989 roku zlikwidowano w Polsce ponad 30 tysięcy placówek kultury, tj. klubów, bibliotek i punktów bibliotecznych, zespołów ludowych, orkiestr itd. Niewiele pozostało także z mecenatu, który po wojnie kształtował się jako państwowy, spółdzielczy i społeczny. Choć mecenat ten był ograniczony, to jednak odgrywał znaczącą rolę. Odbudowę mecenatu nad kulturą chrześcijańsko-ludowo-narodową zapowiedział i realizował w latach 90-tych XX wieku minister kultury i sztuki Zdzisław Podkański. Zmiana na stanowisku ministra zahamowała prace. Według ustawy o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej z 1996 roku jest to m.in. wspieranie i promocja twórczości, edukacji i inicjatyw kulturalnych, działań  oraz ochrony dziedzictwa kulturalnego. By zbudować mecenat  państwa potrzebna jest właściwa polityka kulturalna. Rozbicie ruchu spółdzielczego, a z drugiej strony wzmocnienie samorządów, wskazuje potrzebę rozwinięcia dodatkowo mecenatu samorządowego, a także  mecenatu prywatnego, który wraz z rozwarstwieniem ekonomicznym społeczeństwa będzie nabierał znaczenia.Kultura jest dobrem całego narodu. Korzystanie z jej wartości i dorobku jest niezbywalnym prawem każdego człowieka. Każdy człowiek musi mieć równy dostęp do dóbr kultury,  niezależnie od miejsca zamieszkania, statusu materialnego, rodziny i narodowości. Kulturę powinna cechować otwartość na postęp i nowoczesność, na wartości w innych kręgach kulturowych; tolerancja, otwarcie na dialog. Otwartość ta nie  może prowadzić do utraty własnej tożsamości. Mecenat należy pojmować jako partnerskie współdziałanie władz państwowych, samorządowych, organizacji pozarządowych, rodziny i kapitału.  Kapitalną rolę dotychczas  odgrywał  i nadal będzie mecenat Kościoła. W aspekcie ekonomicznym mecenat polega na tworzeniu warunków do stabilności finansowania  instytucji kultury oraz działalności ruchu społecznego i kulturalnego. Należy prowadzić funkcjonalny system pomocy twórcom. Zapewnić odpowiedni udział wydatków na kulturę w budżecie państwa i budżetach samorządowych, rozszerzyć system ulg i zwolnień umożliwiających  większe korzystanie z dóbr kultury poprzez rodziny.Mecenat musi mieć silne podstawy prawne dla funkcjonowania instytucji, organizacji i osób trudniących się działalnością kulturalną. Minister  Kultury zabezpiecza przepisy prawne niezbędne do wypełniania przez Państwo funkcji ochronnej nad dziedzictwem kultury, językiem polskim oraz całą kulturą narodową, materialną i duchową. Mecenat musi mieć także aspekt organizacyjny, umożliwiający funkcjonowanie instytucji naukowo-badawczych i placówek odpowiadających za ochronę i rozwój kultury, szkolnictwo artystyczne oraz szeroko pojętą edukację, a także  promocję kultury w kraju i za granicą.Polityka kulturalna państwa określa  priorytety, do których zalicza się przede wszystkim dziedzictwo materialne i duchowe, język polski, który stanowi podstawę wartości kultury i tożsamości narodu, edukację oraz kulturę ludową jako podstawę kultury narodowej. Najwyższą formą uczestnictwa w kulturze jest twórczość artystyczna, która wyraża ducha narodu i wyróżnia go wśród innych. Istnieje pilna potrzeba rozwijania sieci specjalistycznych ośrodków instruktażowo-metodycznych, dokumentacyjnych i badawczych w tym zakresie. W zmieniającej się rzeczywistości coraz większą rolę odgrywać będzie szkolnictwo artystyczne i edukacja. Utrzymanie i rozwijanie kształcenia artystycznego, opartego na pracy mistrz-uczeń, otwartego na przeobrażenia systemu oświatowego i mediów. Konieczne są zmiany w systemie nadzoru pedagogicznego nad placówkami publicznymi i niepublicznymi.Zawirowania historyczne i co najmniej dwie wielkie emigracje zarobkowe spowodowały, że poza granicami żyje dziś wiele milionów Polaków. W tej sytuacji dużo do zrobienia ma Polonia, która mimo różnych trudności godnie reprezentuje naród polski.Bardzo ważnym zagadnieniem jest kultura Polski  w jednoczącej się Europie. Problem ten dotyka także inne kraje i narody.Istnieje pilna potrzeba wypracowania koncepcji współpracy Polonii z Macierzą tak, by można było maksymalnie wykorzystać środki, twórców i ich dzieła do promocji Polski. Liczyć się też musimy nadal z blokowaniem języka polskiego jako urzędowego w Unii Europejskiej. Wynika to z walki narodów o zachowanie swojej tożsamości oraz faktem, że język to nie tylko kultura, ale także kategoria ekonomiczna.

Zdzisław Podkański

***

Konferencja naukowa

„Kultura ludowa Lubelszczyzny
– stan, wartości, perspektywy”

Patronat:
Wojewoda Lubelski Przemysław Czarnek

Termin: 12 i 13 stycznia 2018 r.

Miejsce obrad:

• 12 stycznia – sala Lubelskiego Urzędu Wojewódzkiego, ul. Spokojna 4
• 13 stycznia – sala Domu Kultury Lubelskiej Spółdzielni Mieszkaniowej, ul. Konrada Wallenroda 4a

Konferencja jest połączona z dorocznym już
Ogólnopolskim Przeglądem Zespołów i Grup Kolędniczych,
który odbędzie się
w Domu Kultury LSM, ul. Konrada Wallenroda 4a
w dniach 13 i 14 stycznia 2018 r.

Program Konferencji:

12 stycznia 2018 roku (piątek): sala Lubelskiego Urzędu Wojewódzkiego

9.30-10.00 zapisy.
10.00-10.30 – Uroczyste otwarcie Konferencji; Przemówienie: Pana Wojewody, zaproszonych gości i organizatorów.

Referaty:

10.30-10.50 – prof. dr hab. Ryszard Szczygieł „Lubelszczyzna jako region historyczny”;
10.50 -11.10 – prof. dr hab. Józef Styk „Chłopska percepcja świata społecznego”;
11.10-11.30 – dr hab. prof. UMCS Stanisława Niebrzegowska-Bartmińska: „Solidarność z życiem” jako zasada nadrzędna etosu chłopskiego”;
11.30-11.50 – prof. dr hab. Halina Pelc „Gwara jako wartość w przestrzeni regionalnej”;

11.50-12.10 – przerwa

12.10-12.30 – prof. dr hab. Lech Śliwonik „Kontynuacje, przemiany, prognozy. Refleksje o tarnogrodzkich sejmikach teatralnych”;
12.30-12.50 – prof. dr hab. Piotr Dahlig „Specyfika tradycji muzycznych Lubelszczyzny”;
12.50-13.10 – prof. dr hab. Jerzy Bartmiński „Tradycyjne pieśni ludowe Lubelszczyzny”;
13.10-13.30 – dr hab. prof. UMCS Marta Wójcicka „Proza ludowa Lubelszczyzny”;
12.10-12.30 – prof. AT. Lech Śliwonik „Kontynuacje, przemiany, prognozy. Refleksje o tamogrodzkich sejmikach teatralnych”;
13.30-14.00 – dyskusja

14.00 – 15.00 – przerwa obiadowa

15.00-15.20 – prof. dr hab. Jan Adamowski „Tradycyjne obrzędy i rytuały doroczne Lubelszczyzny – charakterystyka typologiczna”;
15.20-15.40 – ks. dr hab. prof. KUL Zdzisław Kupisiński „Wielki post w pobożności ludowej”;
15.40-16.00 – prof. dr hab. Feliks Czyżewski „Wschodnie pogranicze kulturowe”;
16.00-16.20 – mgr Elżbieta Piskorz-Branekowa „Tradycyjne stroje ludowe Lubelszczyzny”;
16.20-16.40 – mgr Alicja Mironiuk-Nikolska „Sztuka przedstawieniowa w kulturze ludowej Lubelszczyzny”;
16.40-17.00 – mgr Katarzyna Kraczoń „Plastyka obrzędowa i zdobnicza Lubelszczyzny -specyfika i funkcje”;
17.10-17.30 – dr Agnieszka Kościuk-Jarosz „Świętowanie w mieście Lublinie – tradycja i współczesność”;
17.30-18.00 – mgr Magdalena Zabłocka „Rzecz o dziejach Lublina – na przykładzie działalności samorządu rzemieślniczego miasta”;

Dyskusja i zakończenie pierwszego dnia konferencji

13 stycznia (sobota): sala w Domu Kultury LSM

9.30-9.50 – dr Mariola Tymochowicz „Tradycyjne pożywienia na Lubelszczyźnie”;
9.50-10.10 – mgr Andrzej Sar „Ludowe instrumentarium obszaru Lubelszczyzny i praktyka wykonawcza”;
10.10-10.20 – mgr Dominik Zimny „Pobożność ludowa wschodniego pogranicza – kontekst południowego Podlasia”;
10.20-10.40 – mgr Beata Maksymiuk „Wesele jako obrzęd rodzinny – na przykładzie południowego Podlasia”;
10.40-11.00 – dr Agata Kusto „Ludowe pieśni maryjne z obszaru Lubelszczyzny”
11.00-11.20 – mgr Paweł Onochin „Stowarzyszenie Twórców Ludowych w ochronie współczesnej twórczości ludowej”;
11.20-11.40 – mgr Kazimiera Janiszewska „Działalność kulturalna Kół Gospodyń Wiejskich na Lubelszczyźnie”;
11.40-12.00 – mgr inż. Marian Starownik „Działalność kulturalna Ochotniczych Straży Pożarnych oraz Związku Ochotniczych Straż Pożarnych w Lublinie w środowisku lokalnym”;
12.00-12.20 – mgr Zdzisław Podkański „Rola mecenatu w ochronie kultury tradycyjnej”;
12.20-12.40 – dr hab. prof. UMCS Katarzyna Smyk: „Kultura tradycyjna w strategii rozwoju Województw Lubelskiego na lata 2014-2020 (z perspektywą do 2030 roku)”.

Dyskusja i zakończenie konferencji