20 stycznia – Wydawnictwo LTW i Klub „Tygodnika Powszechnego” w Lublinie zapraszają na spotkanie i uroczystą promocję książki Pawła Ziętary „Podwójne życie emigranta. Rozmowa z Andrzejem Szadkowskim”

Spotkanie
w poniedziałek 20 stycznia 2020 r. o godz. 18.00
Wstęp wolny

Wydawnictwo LTW

Klub „Tygodnika Powszechnego”
w Lublinie
zapraszają na spotkanie
i uroczystą promocję książki Pawła Ziętary

Spotkanie poprowadzi
dr Małgorzata Choma-Jusińska (IPN, Oddział w Lublinie)

Paweł Ziętara: – Czuje się Pan emigrantem?
Andrzej Szadkowski: – Teraz już nie. Ale całe życie byłem emigrantem, chociaż nie urodziłem się w Polsce. Urodziłem się we Francji w 1940 roku, a pierwszy raz przyjechałem do Polski w wieku 50 lat, dopiero w 1990 roku. Pozostałem na emigracji, byłem więc emigrantem.
P. Z.: – Kim byli Pańscy rodzice?
A. S.: – Mój ojciec, Zygmunt Szadkowski, był działaczem harcerskim, jednym z przywódców ZHP na Wileńszczyźnie, stawiał pierwsze kroki w polskiej służbie dyplomatycznej. Niespełna rok przed wybuchem wojny światowej został skierowany na Łotwę, do konsulatu RP w Dyneburgu, gdzie mieszkało wówczas wielu Polaków. Moja mama, Wanda Szadkowska, we wrześniu 1939 roku była w Wilnie i czekała, aż się urodzę, była w zaawansowanej ciąży. Kiedy wojna wybuchła, ojciec zaczął starać się o paszport dla niej. Zbiegiem okoliczności przekroczyła granicę polsko-łotewską 17 września, w dniu, kiedy rozpoczęła się sowiecka agresja na Polskę, dwa dni później Armia Czerwona weszła do Wilna. Udało się jej wyjechać w ostatniej chwili. Gdyby została, moje życie potoczyłoby się zupełnie inaczej…

Fragment z książki Pawła Ziętary
„Podwójne życie emigranta. Rozmowa z Andrzejem Szadkowskim”
Wydawnictwo LTW, Łomianki 2019, s. 15

PAWEŁ ZIĘTARA – dr nauk humanistycznych, historyk i prawnik. Zajmuje się dziejami polskiej powojennej emigracji politycznej oraz aparatu bezpieczeństwa PRL. Autor m.in.książek: Misja ostatniej szansy. Próba zjednoczenia polskiej emigracji politycznej przez gen. Kazimierza Sosnkowskiego w latach 1952-1956 (1995); Emigracja wobec Października. Postawy polskich środowisk emigracyjnych wobec liberalizacji w PRL w latach 1955-1957 (2001); Anders, Korboński, Sieniewicz… Szkice z dziejów Drugiej Wielkiej Emigracji (2016).

Życiorys emigranta, Andrzeja Szadkowskiego, dzięki barwnej narracji wywołanej przez Pawła Ziętarę, świetnie nadaje się do czytania. Jest to doskonałe źródło do badań nad dziejami tej specyficznej części polskiej emigracji politycznej żyjącej po II wojnie światowej w Anglii, jaką było pokolenie urodzone już poza Polską, i wyedukowane na Zachodzie. Taka perspektywa jest rzadko obecna w istniejącej memuarystyce, jak również w literaturze przedmiotu. Andrzej Szadkowski opowiada barwnie o swojej szkole, działalności w harcerstwie, studiach prawniczych, życiu młodzieży w ogóle, tajnym szkoleniu spadochronowym, aż po powrót do Polski po upadku komunizmu. Jego opowieść, umiejętnie wydobyta przez Pawła Ziętarę, pozwala nam spojrzeć zupełnie na nowo na pokolenie młodych emigrantów, którzy często Polskę znali jedynie z relacji starszych od siebie osób – rodziców, krewnych i znajomych.

Sławomir Łukasiewicz