28 stycznia – Spotkanie popularnonaukowe – Beata Szołno-Szczepanik „Państwowe Gospodarstwo Wodne Wody Polskie”

Wykład
we wtorek 28 stycznia 2020 r. o godz. 18.00

Wstęp wolny

Spotkanie popularnonaukowe – Beata Szołno-Szczepanik

Państwowe Gospodarstwo Wodne

Wody Polskie

Państwowe Gospodarstwo Wodne Wody Polskie jest od 1 stycznia 2018 roku głównym podmiotem odpowiedzialnym za krajową gospodarkę wodną.
Wody Polskie są państwową osobą prawną (art. 9 pkt 14 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych Dz.U. z 2016 r. poz. 1870, z późn. zm.) w skład której wchodzą następujące jednostki organizacyjne:

1. Krajowy Zarząd Gospodarki Wodnej z siedzibą w Warszawie;
2. Regionalne Zarządy Gospodarki Wodnej z siedzibami w Białymstoku, Bydgoszczy, Gdańsku, Gliwicach, Krakowie, Lublinie, Poznaniu, Rzeszowie, Szczecinie, Warszawie i Wrocławiu;
3. 50 Zarządów Zlewni;
4. 330 Nadzorów Wodnych.
   Wody Polskie prowadzą działania z zakresu ochrony przed powodzią i suszą oraz ochrony jakości naszych zasobów wodnych. Wody Polskie wykonują prawa właścicielskie w stosunku do wód, które są własnością Skarbu Państwa, naliczają i pobierają opłaty za usługi wodne, wydają decyzje administracyjne (zgody wodnoprawne). Pełnią też funkcję organu regulacyjnego w celu ochrony mieszkańców przed nieuzasadnionymi podwyżkami cen usług wodociągowo-kanalizacyjnych.

STRUKTURA I ZADANIA
Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej w Lublinie opiera się na trzech podstawowych pionach realizujących zadania merytoryczne.
Pion ochrony przed powodzią i  suszą zajmuje się planowaniem, przygotowaniem projektów i realizacją inwestycji oraz utrzymaniem i eksploatacją obiektów hydrotechnicznych. Pion prowadzi również działania związane z zapewnieniem wody na potrzeby rolnictwa oraz sprawy związane z monitorowaniem sytuacji hydrologicznej i zarządzaniem w przypadku sytuacji kryzysowych.
Do zadań pionu usług wodnych należą działania dotyczące użytkowników wód, przede wszystkim wydawaniem zgód wodnoprawnych, naliczaniem opłat za usługi wodne, kontrolą gospodarowania wodami, współpracą z różnymi użytkownikami wód, m.in. w sprawach dotyczących żeglugi śródlądowej, energetyki, przemysłu, turystyki i rekreacji.
Pion zarządzania środowiskiem wodnym zajmuje się sprawami związanymi przede wszystkim z wdrażaniem dyrektyw unijnych, takich jak tzw. Ramowa Dyrektywa Wodna, dyrektywa w zakresie oczyszczania ścieków komunalnych czy Dyrektywa Azotanowa. Ponadto pion prowadzi sprawy związane z  obszarami chronionymi. Prowadzony jest również System Informatyczny Gospodarki Wodnej.

OBSZAR DZIAŁANIA
Obszar działania Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Lublinie stanowi region wodny Bugu, obejmujący zlewnię Środkowego Bugu i Dolnego Bugu oraz zlewnię Wieprza o powierzchni około 29,3 tys. km kw. na obszarze województw lubelskiego, mazowieckiego, podkarpackiego i podlaskiego, w tym 40 powiatów i 264 gmin. Na obszarze PGW WP RZGW w Lublinie znajduje się: ok. 10,2 tys. km rzek i potoków (396 JCWP rzecznych, 17 JCWP jeziornych), ok. 4 100 budowli hydrotechnicznych (urządzeń wodnych) na ciekach, ok. 148,1 km wałów przeciwpowodziowych, 11 przepompowi oraz obiekt hydrotechniczny – zbiornik Nielisz.

DZIAŁANIA PRZECIWPOWODZIWE
Centrum Operacyjne Ochrony Przeciwpowodziowej – realizuje zadania dla RZGW Lublin:

• monitorowanie i  analiza sytuacji hydrologicznej i meteorologicznej w regionie wodnym Bugu,
• analiza pracy zbiornika retencyjnego Nielisz, koordynacja gospodarki wodnej w sytuacji zagrożenia powodziowego,
• analiza przebiegu zjawisk lodowych na ciekach w okresie zimowych,
• współpraca operacyjna z wojewódzkimi centrami zarządzania kryzysowego w sytuacji zagrożenia powodziowego,
• prowadzenie strony internetowej, gdzie publikowane są bieżące informacje.

Działania inwestycyjne RZGW w Lublinie
Najważniejszą realizowaną obecnie inwestycją jest projekt pn.: „Rewitalizacja i przebudowa Zalewu Zemborzyckiego” w Lublinie.
Zbiornik Zemborzycki powstał w 1974 r. Jest obiektem zaporowym i oprócz funkcji przeciwpowodziowej i retencyjnej, służy rekreacji i wypoczynkowi, wędkarstwu, energetyce, a także zwiększa zasoby dyspozycyjne wód podziemnych. W sezonie letnim jest miejscem licznie odwiedzanym przez mieszkańców miasta Lublin. Znajduje się na nim wyciąg nart wodnych, a w jego otoczeniu umiejscowione są ośrodki wypoczynkowe: „Marina” i „Słoneczny Wrotków”.
Zbiornik Zemborzycki na przestrzeni 50-lat nie był poddany żadnym pracom rewitalizacyjnym. Rokrocznie jego stan pogarsza się, co w konsekwencji może doprowadzić do całkowitego wypłycenia, a tym samym do zupełnej degradacji.
W związku z powyższym Prezes Państwowego Gospodarstwa Wodnego Wody Polskie, Przemysław Daca podjął decyzję o przeprowadzeniu kompletnej rewitalizacji i przebudowy całego Zalewu. Głównym zadaniem inwestycji jest poprawa stanu zarówno technicznego, jak i ekologicznego tego obiektu. W tym celu została wykonana koncepcja programowo-przestrzenna z propozycją wariantowych rozwiązań.
Wariant pierwszy realizowany byłby przy napełnionym zbiorniku i zakładał wybranie osadów nowożytnych, modernizację zapory czołowej oraz budowę przepławki dla ryb. W wariancie drugim zaplanowano ponadto budowę zbiornika wstępnego o charakterze sedymentacyjno-biofiltracyjnym, a także przewidziano rozwiązanie mające na celu wybranie dolinnych pokładów torfu. Bez względu na wybór metody głównym efektem rewitalizacji będzie zwiększenie głębokości, a zarazem pojemności zbiornika, redukcja związków biogennych oraz ograniczenie zakwitu sinic.
W proces realizacji niniejszego przedsięwzięcia wpisane są szerokie konsultacje społeczne organizowane na wszystkich etapach inwestycji. Wśród nich są spotkania konsultacyjne przeprowadzone z instytucjami, władzami rządowymi i samorządowymi oraz uczelniami wyższymi, z którymi podpisane zostały  umowy oraz porozumienia o współpracy w zakresie publicznego wykorzystania Zalewu Zemborzyckiego. Do konsultacji włączono również mieszkańców Lublina oraz Radnych Rady Miasta i przedstawicieli wszystkich Rad Dzielnic.

Polski Klub Ekologiczny
Powstał w 1980 r. w Krakowie w czasie pierwszego zrywu „Solidarności” jako niezależna organizacja ekologiczna stawiająca sobie za cel wdrażanie idei ekorozwoju. Był pierwszą pozarządową organizacją w bloku państw socjalistycznych otwarcie sprzeciwiającą się traktowaniu środowiska jako dobra niczyjego, stanowiącego wartość drugorzędną w stosunku do gospodarki kraju. W następnych latach PKE rozwijał się w drodze powstawania okręgów i kół. PKE uczestniczy w międzynarodowym ruchu ekologicznym – jest członkiem kilku organizacji zagranicznych.

Polski Klub Ekologiczny Okręg Środkowo-Wschodni
Początki działalności sięgają 1981 r. Jest on organizacją pozarządową pożytku publicznego. Posiada osobowość prawną. Jest zarejestrowany pod numerem KRS 0000153780. Gromadzi w swoich szeregach naukowców, praktyków ze środowisk inżynieryjnych i humanistycznych oraz młodzież. Uczestniczą oni w pracach zespołów problemowych Klubu: ochrony przyrody, gospodarki wodnej, gospodarki odpadami, energii odnawialnej, rolnictwa ekologicznego, edukacji ekologicznej i ekoturystyki. Wspieramy wszelkie działania w regionie, służące przywracaniu równowagi ekologicznej w środowisku przyrodniczym, czystości biosfery, ochronie krajobrazu naturalnego i kulturowego. Klub podejmuje interwencje na rzecz przestrzegania prawa w zakresie kształtowania, ochrony i restytucji środowiska i zdrowia ludzi. Poprzez swoich ekspertów wspiera inicjatywy lokalne mieszkańców na rzecz ochrony środowiska. Wpływa na podniesienie świadomości ekologicznej społeczeństwa poprzez organizacje spotkań, warsztatów, seminariów, konferencji i publikacje z zakresu ochrony środowiska.
W realizacji celów programowych Polski Klub Ekologiczny Okręg Środkowo-Wschodni współpracuje ze środowiskami naukowymi wyższych uczelni Lublina, Instytutem Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa PIB w Puławach, instytucjami państwowymi i samorządowymi, organizacjami pozarządowymi i szkołami. W ramach realizacji naszych celów współdziała z władzami państwowymi i samorządowymi. Uczestniczy w konsultacjach, opiniowaniu inwestycji i dokumentów programowych dotyczących strategii ochrony środowiska w regionie.
Celem naszych działań jest:

• uznanie ekorozwoju, jako podstawy polityki społeczno-gospodarczej państwa
• poprawa stanu środowiska przyrodniczego Polski
• ochrona krajobrazu naturalnego i dziedzictwa kulturowego
• kształtowanie w społeczeństwie świadomości, że jakość życia zależy od racjonalnego gospodarowania zasobami naturalnymi i zachowania równowagi między środowiskiem a rozwojem cywilizacji
• powszechna edukacja ekologiczna

Polski Klub Ekologiczny
Okręg Środkowo-Wschodni
ul. Turystyczna 44, 20-207 Lublin
tel. 506-693-379,
e-mail: pke-lublin@wp.pl
Prezes: dr Zbigniew Borkowski

Polski Klub Ekologiczny Okręg Środkowo-Wschodni jest organizacją pożytku publicznego, w związku z powyższym zwracamy się z uprzejmą prośbą o przekazanie 1% podatku na naszą działalność programową.

KRS 0000153780