wtorek 22 października 2013 r.
o godz. 18.00
Towarzystwo Biblioteki Publicznej im. Hieronima Łopacińskiego
Spotkanie z cyklu
Twórcy, dobrodzieje i przyjaciele Biblioteki im. Hieronima Łopacińskiego
pod tytułem
Profesor Stanisław Ptaszycki historyk, filolog, archiwista, prezes Komitetu Towarzystwa Biblioteki Publicznej im. Hieronima Łopacińskiego w Lublinie
Spotkanie poprowadzi Krzysztof Chachaj
Wstęp wolny
Profesor Stanisław Ptaszycki urodził się 12 kwietnia 1853 roku we wsi Kuzowo w guberni moskiewskiej. W 1872 roku ukończył gimnazjum w Wilnie, rok później rozpoczął studia na Wydziale Historyczno-Filolologicznym Uniwersytetu Petersburskiego. Ukończył je w 1877 roku ze stopniem kandydata nauk historyczno-filologicznych i został asystentem przy katedrze filologii słowiańskiej. Już jako student zajął się badaniem literatury polskiej. Za pracę na temat „Wizerunku własnego…” Mikołaja Reja otrzymał nagrodę uniwersytecką. Pracował również jako lektor języka rosyjskiego, łacińskiego w prywatnych szkołach średnich, także jako wykładowca literatury rosyjskiej w Seminarium Archidiecezjalnym. W latach 1884-1887 był opiekunem (metrykantem) przechowywanej w Ministerstwie Sprawiedliwości w Petersburgu, Metryki Litewskiej. W tym okresie opublikował kilka artykułów na temat statutów litewskich i genealogii rodów litewskich. Po otrzymaniu veniam legendi w 1896 roku rozpoczął wykłady z historii literatury polskiej i proseminarium z języka polskiego na uniwersytecie petersburskim. Był również lektorem i wykładowcą języka i literatury rosyjskiej w rzymskokatolickiej Akademii Duchownej. Brał czynny udział w pracach wielu instytucji społecznych, charytatywnych, towarzystw naukowych, m.in. w Stałej Komisji Rewizyjnej, działającej przy kościele św. Katarzyny w Piotrogrodzie. Był wiceprezesem i prezesem Towarzystwa Polskiej Macierzy Szkolnej, kuratorem przy Słowiańskim Towarzystwie Dobroczynności, współzałożycielem i wiceprezesem Polskiego Towarzystwa Miłośników Historii i Literatury w Petersburgu, współorganizatorem kilku wystaw (I Wszechrosyjskiej Wystawy Drukarstwa, I Międzynarodowej Wystawy Kostiumów), jak również polskich szkół w Rosji i Finlandii. Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości opuścił Petersburg i przyjechał do Warszawy, następnie do Lublina, gdzie włączył się aktywnie w organizację Uniwersytetu Lubelskiego. W czerwcu 1918 roku otrzymał nominację na profesora nauk pomocniczych historii oraz dziekana Wydziału Humanistycznego Uniwersytetu Lubelskiego. Pełnił też funkcję dyrektora biblioteki tego Uniwersytetu.Równocześnie (1 grudnia 1918 roku) został mianowany dyrektorem Archiwum Państwowego w Lublinie. Jesienią 1919 roku Stanisław Ptaszycki opuścił Lublin i przeniósł się do Wilna. Na Uniwersytecie im. Stefana Batorego prowadził zajęcia z nauk pomocniczych, był też dyrektorem biblioteki uniwersyteckiej. W 1920 roku brał udział w pracach konferencji pokojowej w Rydze jako rzeczoznawca w zakresie spraw archiwistyczno-bibliotecznych. Po powrocie z Rygi ponownie objął funkcję dyrektora Archiwum Państwowego w Lublinie. Wznowił również wykłady na Uniwersytecie Lubelskim, w latach 1921-1922 był wicerektorem tej uczelni. W latach 1924-1926 Stanisław Ptaszycki był prezesem Komitetu Towarzystwa Biblioteki Publicznej im. Hieronima Łopacińskiego w Lublinie. 1 października 1926 roku został mianowany Naczelnym Dyrektorem Archiwów Państwowych. Był twórcą i pierwszym redaktorem czasopisma „Archeion”, poświęconego sprawom archiwalnym. Pierwszy tom „Archeionu” ukazał się w 1927 roku. 1 lipca 1931 roku Stanisław Ptaszycki przeszedł na własną prośbę na emeryturę. Zmarł 20 grudnia 1933 roku w Warszawie, pochowany został w Bielsku Podlaskim.
Krzysztof Chachaj – bibliotekarz, pracownik Działu Informacji i Promocji Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej im. Hieronima Łopacińskiego w Lublinie. Absolwent filozofii, politologii oraz studiów podyplomowych z zakresu bibliotekoznawstwa i informacji naukowej UMCS w Lublinie. Zawodowo zajmuje się obsługą czytelników, prowadzeniem lekcji bibliotecznych, szkoleń, kursów. Interesuje się księgarstwem, ruchem wydawniczym na Kresach Wschodnich, głównie we Lwowie. Autor artykułów dotyczących m.in. lwowskich i wileńskich firm wydawniczych w XIX w. i ich wydawnictw w zbiorach Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej, działalności Towarzystwa Miłośników Przeszłości Lwowa oraz „Biblioteki Lwowskiej” – serii wydawniczej tego Towarzystwa.