piątek 5 września 2014 r.
o godz. 18.00
Spotkanie reporterskie ze Szwecją w tle
Anna Winner
(Anna Wiśniewska)
Opowieści sztokholmskich taksówkarzy
Afisz – magazyn kulturalny – 17 września 2014
Kolejna, szósta już książka Anny Winner, Polki, od ponad trzydziestu lat mieszkającej w Sztokholmie, to zbiór reportaży, których bohaterami są zwyczajni ludzie, taksówkarze-emigranci, wygnani ze swych krajów przez wojny, prześladowania i inne życiowe wydarzenia, jak na przykład nieszczęśliwa miłość.
W kameralnym wnętrzu taksówki, zachęceni życzliwą uwagą, jaką ich darzy anonimowa pasażerka, otwierają się. Opowiadają o swoich losach nie pomijając intymnych ani drastycznych szczegółów. W zapamiętaniu zdradzają nawet tajemnice, które w ich krajach kosztowałyby życie…
Każda z tych historii mogłaby służyć za kanwę powieści, jednak autorka nie rozwija ich ani nie komentuje, cytuje je niemal dosłownie, co przydaje książce autentyczności i zbliża ją do klasyki gatunku, do reportażu Kapuścińskiego. Jednocześnie poprzez dobór autorów opowieści (zresztą przypadkowy), książka ta to nie tylko zbiór reportaży, to fascynujące spektrum kultur, a także objawów choroby współczesnego świata, to dramat pokazujący w kilkunastu odsłonach ofiary wielkiej polityki, wielkich idei i wielkich namiętności. Gorąco polecam.
Antoni Podgórski
Anna Winner (Anna Wiśniewska) urodziła się w 1942 roku niedaleko Lwowa, gdzie ojciec, zawodowy oficer i lekarz weterynarii, ukrywał się przed sowieckim okupantem. Po wojnie jej rodzina osiedliła się w Lublinie. Tam też ukończyła etnografię na Uniwersytecie Marii Curie-Skłodowskiej. Pracowała m.in. jako statystyk medyczny, kierownik Miejskiego Domu Kultury w Lublinie, kierownik działu terapii zajęciowej w szpitalu psychiatrycznym, dyrektor lubelskiego biura Zarządu Głównego Stowarzyszenia Twórców Ludowych, dziennikarz. Była także współautorką i prowadzącą cykl programów folklorystycznych Panorama Folkloru w TVP 2 w Warszawie.
Dokładnie 13 grudnia 1981 roku znalazła się w Szwecji na dwutygodniowym urlopie, który… przedłużył się do dziś. Od kilku lat zajmuje się głównie tym, co lubi najbardziej, czyli pisaniem. Debiutowała autobiograficzną książką Czarno-białe życie wydaną przez Ludową Spółdzielnię Wydawniczą w Warszawie w 2011 roku. Następna książka nosi tytuł Piętno. Ślad renifera (Oficyna Wydawnicza ASPRA-JR, Warszawa 2012). To historia życia (rodzaj sagi) dziesięciu kobiet ze szwedzkiego Norrlandu z rodu Laponki Karin Pirronajnen-Jonsson, naznaczonych od urodzenia lapońską klątwą (ślad renifera), rozgrywająca się na przestrzeni 100 lat.
Trzecia książka Trudne miłości (ASPRA-JR, Warszawa 2012) jest przewrotną historią jednej z bohaterek poprzedniej książki, Anny-Stiny Karlsson, opowiedzianą na tle dziejów hrabiowskiego rodu de Roncesvalles, właścicieli tajemniczego majątku Ekenblad koło miejscowości Mariestad i przemian społecznych w Szwecji na początku XX wieku.
Czwarta książka – Nici szczęścia. Moje furoshiki (ASPRA-JR, Warszawa 2013) to z kolei historia miłości młodej Polki mieszkającej w Kanadzie i jej męża pochodzącego z rodziny polsko-japońskiej osiadłej w Australii, rzecz z przełomu XX i XXI wieku przedstawiona na bogatym tle obyczajowo-psychologicznym.
Piąta książka pt. Tamara (ASPRA-JR, Warszawa 2014) to historia życia nietuzinkowej kobiety, polskiej Żydówki, która do dwunastego roku życia była karliczką. Urodziła się na terenach dawnych Kresów polskich, należących po 1918 roku do Rosji Sowieckiej. Jako sześcioletnie dziecko została sprzedana do cyrku. Los sprawił, że wraz z cyrkiem znalazła się w Szwecji i tu włączona została do eksperymentalnego programu leczenia dzieci z zaburzeniami wzrostu. Pod opieką zastępczej rodziny dorosła, ukończyła studia i założyła rodzinę. Życie przyniosło Tamarze wiele radości i cierpienia, także wielkich miłości…
Obecna publikacja zatytułowana Nieprzewidziane skutki złamania nogi, czyli STOCKHOLM’S TAXI DRIVERS prezentuje sylwetki głównie muzułmańskich kierowców pracujących na ulicach Sztokholmu. Są wśród nich Kurdowie z Iranu i Iraku, Tunezyjczycy, Algierczycy, Hindusi i Pakistańczycy, a także Ukraińcy i Polacy. Jeden z nich mówi: „Jutro jedzie pani z Pakistańczykiem, to wiem. Bo pani pewnie tego nie wie, ale do pani ustawiają się kolejki tych, którzy chcą opowiedzieć o swoim kraju i o sobie. Wszyscy już wiedzą, że pani spisuje historie taksówkarzy”.
___________________________________________
Spotkanie poprowadzi
Ewa Hadrian, polonista (KUL), bibliotekarz (starszy kustosz Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej im. Hieronima Łopacińskiego w Lublinie), bibliolog i bibliofil (członek Lubelskiego Towarzystwa Miłośników Książki), popularyzatorka literatury i czytelnictwa; wieloletni współpracownik Radia Lublin (autorka m.in. kilkuset felietonów radiowych emitowanych w cyklu „5 minut z książką”), współautorka telewizyjnego programu kulturalnego „Afisz” (TVP Lublin). Autorka m.in. wydawnictwa Samuela Tyszkiewicza sztuka pięknej książki, Lublin 2011.