poniedziałek 27 października  2014 r.

o godz. 18.00

Polski Klub Ekologiczny Okręg Środkowo-Wschodni

Spotkanie popularyzujące naukę Dr hab. prof. nadzw. Uniwersytetu Przyrodniczego

Antoni Polonis

Organizmy genetycznie modyfikowane (GMO) – nadzieje i zagrożenia

ulotka.pdf

GMO są to organizmy, których genom został zmieniony metodami inżynierii genetycznej w celu uzyskania nowych cech fizjologicznych lub zmiany już istniejących.

Rodzaje modyfikacji genetycznych:

• zmieniona zostaje aktywność genów naturalnie występujących w danym organizmie

• do organizmu wprowadzone zostają dodatkowe kopie jego własnych genów

• wprowadzony gen pochodzi z organizmu innego gatunku (organizmy transgeniczne).

Modyfikowane genetycznie są głównie rośliny mające duże znaczenie gospodarcze. Zmiana genomu ma na celu nadanie im pożądanych przez człowieka cech, tj.:

• większa trwałość (pomidor Flavr Savr)

• odporność na szkodniki: wirusy, grzyby, odporność na herbicydy

• odporność na suszę, zasolenie gleby

• podniesienie cech jakościowych np.: lepszego smaku, zwiększenie zawartości białka, aminokwasów egzogennych, karotenoidów (złoty ryż).

Modyfikacje zwierząt (zwierzęta transgeniczne – GMO) mają na celu głównie uzyskanie zwierząt o pożądanych cechach w hodowli:

• szybciej rosnące świnie, ryby itp

• zastosowanie zwierząt (tzw. bioreaktorów) do produkcji białek, enzymów i innych związków wykorzystywanych w przemyśle farmaceutycznym

• transgeniczne zwiększenie odporności zwierząt

• transgeniczne zwierzęta jako dawcy organów do transplantacji u człowieka (ksenotransplantacja)

• wykorzystanie transgenicznych zwierząt jako modelu do badań chorób człowieka.

Modyfikacje genetyczne zwierząt nie są tak popularne jak roślin, głównie ze względu na trudności w samym procesie modyfikacji. Proces jest bardzo skomplikowany, długotrwały i związany jest z olbrzymimi kosztami. Przeciwne genetycznym modyfikacjom jest stanowisko obrońców praw zwierząt. Dyskutowany jest problem naruszania w tych eksperymentach dobrostanu zwierząt, które często są kalekie, niepłodne lub wykazują szczególną skłonność do chorób.

Ogólnie biorąc wytwarzanie transgenicznych roślin uprawnych odpornych na herbicydy, pestycydy, insekty itp. nie ma na celu ograniczenia chemicznych upraw, lecz stworzenie możliwości stosowania środków chemicznych na dużą skalę. Użycie tych wysoko toksycznych i mało wybiórczych środków prowadzi do eliminacji wielu lokalnych gatunków roślin i odmian uprawnych, zagrażając w ten sposób nie tylko żyzności gleby lecz i ludzkiemu zdrowiu. Modyfikowane genetycznie ziarno zamiast przynosić korzyści uprawiającym je rolnikom, stworzy zagrożenie zanieczyszczenia tradycyjnych upraw poprzez przepylenie i powstawanie nowych krzyżówek, które okażą się niemożliwe do usunięcia chyba, że przez zastosowanie nowych wysoce toksycznych chemikaliów. Należy podkreślić , że większość transgenów wprowadzanych do roślin uprawnych (tzn. organizmów jadalnych) zapożyczono z genomu organizmów, które nie są źródłem pożywienia dla człowieka.

Prawdopodobnie nie dowiemy się, jaki dokładnie będzie wpływ GMO na naszą przyszłość, ale jednego możemy być pewni, że genetycznie modyfikowane organizmy zmienią nasz świat i jeżeli mamy wątpliwości, co do kierunku tych zmian i mamy podejrzenia, że zmieniają go na niekorzyść nas wszystkich powinniśmy działać aby ten proces zatrzymać, bo wkrótce może być za późno.

____________________________________

Dr hab. prof. nadzw. Uniwersytetu Przyrodniczego Antoni Polonis, absolwent Wydziału Weterynaryjnego Wyższej Szkoły Rolniczej w Lublinie (1967 r.), pracował od ukończenia studiów w Katedrze Zoohigieny na Wydziale Zootechnicznym WSR, AR, ostatnio przemianowanej na Katedrę Higieny Zwierząt i Środowiska Uniwersytetu Przyrodniczego w Lublinie. Przechodząc kolejne stanowiska: stażysty, asystenta, adiunkta do prof. nadzw., opublikował 126 prac naukowych.

Główne nurty badawcze opublikowanych prac to przede wszystkim:

• optymalizacja warunków środowiskowych i wpływu tych warunków na zdrowotność i produkcyjność zwierząt gospodarskich,

• ocena stanu fizjologicznego i reakcji zwierząt na zmienne warunki środowiskowe i żywieniowe,

• prace dotyczące stosowania preparatów enzymatycznych, stymulatorów wzrostu, działania pestycydów fosforoorganicznch na ekto- i endopasożyty zwierząt gospodarskich, badając jedsnocześnie reakcję zwierząt i pozostałość tych preparatów w tkankach.

• ocena reakcji organizmów poprzez wskaźniki hematologiczne, biochemiczne jak i efekty produkcyjne (przyrosty masy ciała, zużycie paszy itp.)

Dr hab.prof. nadzw. Antoni Polonis byl promotorem dwóch prac doktorskich oraz kilkudziesięciu prac licencjackich i magisterskich. Jest członkiem Polskiego Towarzystwa Nauk Weterynaryjnych oraz Polskiego Towarzstwa Zootechnicznego. Po przejściu na emeryturę w 2012 r. działa w Polskim Klubie Ekologicznym.

_________________________________________

Polski Klub Ekologiczny Powstał w 1980 r. w Krakowie w czasie pierwszego zrywu Solidarności jako niezależna organizacja ekologiczna stawiająca sobie za cel wdrażanie idei ekorozwoju. Był pierwszą organizacją w bloku państw socjalistycznych pozarządową otwarcie sprzeciwiającą się traktowaniu środowiska jako dobra niczyjego, stanowiącego wartość drugorzędną w stosunku do gospodarki kraju. W następnych latach PKE rozwijał się w drodze powstawania okręgów i kół. PKE uczestniczy w międzynarodowym ruchu ekologicznym – jest członkiem kilku organizacji zagranicznych.

Polski Klub Ekologiczny Okręg Środkowo-Wschodni

Początki działalności sięgają 1981 r. Jest on organizacją pozarządową pożytku publicznego. Posiada osobowość prawną. Jest zarejestrowany pod numerem KRS 0000153780. Gromadzi w swoich szeregach naukowców, praktyków ze środowisk inżynieryjnych i humanistycznych oraz młodzież. Uczestniczą oni w pracach zespołów problemowych Klubu: ochrony przyrody, gospodarki wodnej, gospodarki odpadami, energii odnawialnej, rolnictwa ekologicznego, edukacji ekologicznej i ekoturystyki. Wspieramy wszelkie działania w regionie, służące przywracaniu równowagi ekologicznej w środowisku przyrodniczym, czystości biosfery, ochronie krajobrazu naturalnego i kulturowego. Klub podejmuje interwencje na rzecz przestrzegania prawa w zakresie kształtowania, ochrony i restytucji środowiska i zdrowia ludzi. Poprzez swoich ekspertów wspiera inicjatywy lokalne mieszkańców na rzecz ochrony środowiska. Wpływa na podniesienie świadomości ekologicznej społeczeństwa poprzez organizacje spotkań, warsztatów, seminariów, konferencji i publikacje z zakresu ochrony środowiska.

W realizacji celów programowych Polski Klub Ekologiczny Okręg Środkowo-Wschodni współpracuje ze środowiskami naukowymi wyższych uczelni Lublina, Instytutem Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa PIB w Puławach, instytucjami państwowymi i samorządowymi, organizacjami pozarządowymi i szkołami. W ramach realizacji naszych celów współdziała z władzami państwowymi i samorządowymi. Uczestniczy w konsultacjach, opiniowaniu inwestycji i dokumentów programowych dotyczących strategii ochrony środowiska w regionie.

Celem naszych działań jest:

– uznanie ekorozwoju, jako podstawy polityki społeczno-gospodarczej państwa

– poprawa stanu środowiska przyrodniczego Polski

– ochrona krajobrazu naturalnego i dziedzictwa kulturowego

– kształtowanie w społeczeństwie świadomości, że jakość życia zależy od racjonalnego gospodarowania zasobami naturalnymi i zachowania równowagi między środowiskiem a rozwojem cywilizacji

– powszechna edukacja ekologiczna

Polski Klub Ekologiczny Okręg Środkowo-Wschodni

ul. Królewska 17/9, 20-109 Lublin

tel. 506-693-379, e-mail: pke-lublin@wp.pl

Prezes: dr inż. Mariusz Zarychta