we wtorek 9 grudnia 2014 r.

o godz. 18.00

Elżbieta Kurpińska

Ĉu vi parolas esperante?

czyli opowieść o Ludwiku Zamenhofie

i międzynarodowym języku esperanto

ulotka.pdf

Wśród esperantystów panuje przekonanie, że po angielsku lub hiszpańsku ludzie porozumiewają się, po niemiecku robią interesy, ale po esperancku zaprzyjaźniają się.
Dzięki zgodnym zabiegom polskich parlamentarzystów, polskich i zagranicznych organizacji esperanckich, Polskiego Instytutu Narodowego Dziedzictwa Kulturowego 20 listopada 2014 r. otrzymano zgodę Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego na wpisanie esperanta na Polską Listę Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego.
Inicjatorami działania byli senator prof. dr hab. Edmund Wittbrodt oraz członek zarządu Polskiego Oddziału Stowarzyszenia Europa-Demokracja-Esperanto Kazimierz Krzyżak. Decyzja ministra pozwoli na podjęcie działań mających na celu wpisanie w przyszłości uniwersalnego języka esperanto na Listę Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego UNESCO.

Ludwik Zamenhof – Kalendarium życia

15 grudnia 1859 – w Białymstoku przy ulicy Zielonej 6 urodził się Ludwik Zamenhof
1869 – w wieku 10 lat napisał dramat Wieża Babel, czyli tragedia białostocka w pięciu aktach
1873 – rodzina Zamenhofów przeprowadziła się  do Warszawy
1878 – jako uczeń gimnazjum stworzył pierwszą wersję swojego języka zw. lingve universala
1879-1881 – studiował medycynę w  Moskwie
1886 – rozpoczął praktykę okulistyczną w Warszawie i odbył staż w klinice w  Wiedniu
26 lipca 1887 – ukazała się, pod pseudonimem Doktoro Esperanto, oznaczającym „mającego nadzieję doktora”, rosyjskojęzyczna książka Język międzynarodowy. Przedmowa i kompletny podręcznik; słowo esperanto przyjęło się z czasem jako nazwa samego języka
9 sierpnia 1887 – odbył się ślub Ludwika Zamenhofa z Klarą Silbernik
1888 – ukazał się pierwszy utwór literacki tłumaczony na esperanto – była to Zamieć Aleksandra Puszkina tłumaczona przez Antoniego Grabowskiego
1888 – w Norymberdze powstało pierwsze towarzystwo esperantystów
1889 – ukazało się pierwsze czasopismo esperanckie „La Esperantisto”
1894 – ukazał się pierwszy słownik Universala vortaro autorstwa Zamenhofa
1905 – odbył się I Światowy Kongres Esperanto w Boulogne sur Mer (Francja), w którym uczestniczyło 688 esperantystów z całego świata; Zamenhof został odznaczony francuskim orderem Legii Honorowej
1905 – ukazała się książka autorstwa Zamenhofa Fundamento de Esperanto; Zamenhof zrzekł się praw autorskich do esperanta
1908 – powstał Universala Esperanto Asocio (Światowy Związek Esperanta)
1912 – odbył się VIII Kongres w Krakowie, podczas którego wystawiono Halkę i  Mazepę w przekładzie Antoniego Grabowskiego
14 kwietnia 1917 – w Warszawie zmarł Ludwik Zamenhof
1918 – ukazał się Pan Tadeusz w tłumaczeniu Antoniego Grabowskiego
1931 – odbył się kongres w Krakowie, w którym wzięło udział 900 esperantystów
1937 – odbył się kongres w Warszawie, w którym wzięło udział 1120 esperantystów
1959 – odbył się kongres w Warszawie, w którym wzięło udział 3256 esperantystów
1987 – odbył się kongres w Warszawie, w którym wzięło udział 5446 ssperantystów, tj. największa liczba uczestników wśród 99 kongresów
2009 – odbył się kongres w Białymstoku, w którym wzięło udział 1860 esperantystów
2015 – odbędzie się jubileuszowy, setny kongres esperantystów w Lille (Francja)

_____________________________________
Elżbieta Kurpińska jest rodowitą (po kądzieli) lublinianką od pokoleń, zakochaną w swoim rodzinnym mieście.
Ukończyła geografię ze specjalnością kartografia na Wydziale Biologii i Nauk o Ziemi UMCS w Lublinie, a następnie studia podyplomowe z zakresu bibliotekoznawstwa i informacji naukowej na Wydziale Filologicznym Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie.
Od 1981 r. „uzależniona” od Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej im. Hieronima Łopacińskiego w Lublinie, a od 2002 r. od Działu Zbiorów Specjalnych. Pracując w tym Dziale pokochała kuszący zapach starych druków, urokliwą subtelność starych pocztówek, piękno ekslibrisów i odkrywanie tajemnic rękopisów.
Interesuje ją historia Lublina, dzieje książki (głównie z XVII w.) i lubelska oficyna Pawła Konrada, historia i metodologia kartografii, ale także historia medycyny i zwyczaje odległych, fascynujących miejsc, takich chociażby jak Hawaje.
Przez ponad 15 lat aktywnie działała w Stowarzyszeniu Bibliotekarzy Polskich, pełniąc różne funkcje, m. in. współorganizowała i prowadziła w charakterze pilota wyjazdy szkoleniowo-turystyczne dla bibliotekarzy.
Jest członkiem Lubelskiego Towarzystwa Miłośników Książki.
W wolnych chwilach haftuje obrazy. Zbiera pocztówki z mapami i łyżeczki do herbaty i kawy. Nie ma jednak żyłki rasowego kolekcjonera, który posunie się do fortelu, żeby zdobyć upragnioną rzecz, a systematycznie powiększający się zbiór zawdzięcza pamięci przyjaciół i znajomych. Od kolekcjonowania przedmiotów woli raczej kolekcjonowanie wiedzy, którą chętnie dzieli się z innymi np. pisząc artykuły (m.in. o najstarszych wydawcach pocztówek lubelskich, o Marianie Gumowskim znanym kolekcjonerze). W czasopiśmie „Lublin. Kultura i społeczeństwo” prowadzi rubrykę „Ziemia Lubelska”, zawierającą kalendarium wydarzeń sprzed 100 lat. Opracowuje i publikuje katalogi zbiorów gromadzonych przez Wojewódzką Bibliotekę Publiczną im. Hieronima Łopacińskiego, przygotowuje pokazy i wystawy zbiorów.
Jest zapaloną esperantystką, która po wielu latach separacji odnowiła kontakt z esperantem i powróciła na łono Esperancji. Powrót rozpoczął się przypadkiem (chociaż takowych podobno nie ma w  przyrodzie) od testowania nowonabytego komputera i poszukiwania rozmaitych informacji. W internecie funkcjonuje niezliczona ilość stron internetowych dotyczących esperanta. I tak się zaczęła druga przygoda z esperantem, która wciąż trwa…